گيرم پدر تو بود فاضل
از فضل پدر تورا چه حاصل
دهبکری
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
دهبکری نام یکی از معتبر ترین و مهمترین ایل‌های در استان آذربایجان غربی ایران است. که می‌توان گفت سرزمین پهناوری (بخش بزرگی از استان آذر بایجان غربی) را تحت مالکیت داشتند(در شهرستانهای مهاباد- میاندوآب- نقده و بوکان).
گرچه تا کنون سر شماری رسمی از آنان صورت نگرفته است اما جمعیت آنان در حدود 25 هزار نفر می‌باشد.افراد این ایل از نژاد آریایی و قوم کرد هستند. دهبکری ها برای میهمان احترام زیادی قائلد. آنان همگی پیرو دین مبین اسلام و شافعی مذهبند.
بیرم آقا
اعلی جد عشایر دهبکری می‌باشد، بنا به گفتهٔ برخی از سالخوردگان شاه انورآقا و پسرش حال انور آقا، وبرخی دیگر اظهار می‌دارند شانزرآقا و پسرش محمد نزر آقا. کسانی هم می‌گویند احمد آقا و پسرش عرب آقا بوده. ولی کسی که آمدنش به این منطقه ازسرزمین کردستان یعنی موکریان برای ما مسلم و محرز است و عشایردهبکری از نسل ایشانند بیرم آقا بوده است. بیرم آقا در سال 1175هجری قمری در اواخر حکومت نادر شاه افشار همراه ایل اشکوتی از محال ممیوند زرین کمر دیاربکر(شمال کردستان که هم اکنون تحت حاکمیت ترکیه است) کوچ نموده و به منطقهٔ موکری آمده اند(اکنون از اعقاب ایل اشکوتی عده زیادی در قراء قزل قوپی وقره قشلاق زندگی می‌کنند). البته خود بیرم اقا از ایل قهرمانی بوده است(و نسل وی نیز قبل از اینکه به دهبکری معروف شوند قهرمانی خوانده می‌شدند). اولین جایی که وارد می‌شوند جایی است به نام بیرمو که درنزدیک قریهٔ شاولی واقع است. مدتی در آنجا به سرمی بردند و سپس در قریهٔ دهبکر که درحدود 25 کیلو متری غرب مهاباد واقع است ساکن شدند و از ان هنگام به ایل دهبکری اشتهار یافتند. این که مهاجرت بیرم اقا از دیار بکر به منطقهٔ موکری به چه منظور انجام گرفته است بر ما معلوم نیست. مقبرهٔ ایشان در بین قریهٔ دهبکر وقریهٔ قاضی اباد در جایی به نام پیروبایز قرار دارد. با اینکه قریهٔ دهبکر قبل از اصلاحات ارضی تحت مالکیت ایل منگور بود اهالی قریهٔ مذکور و ان سامان تا کنون نیز برای ارامگاه بیرم اقا احترام فراوان قائلند. بیرم اقا دارای سه پسر بود ولی معلوم نیست که ایا در دیاربکر متولد شده اند ویا بعد از مهاجرت ودر دهبکر تولد یافته اند. نام سه پسر بیرم اقا بدین قرار است: رسول اقا - سلیمان اقا - شیخ اقا.
رسول اقا
رسول اقا نیز دارای چهار پسر بوده است بدین:عباس اقا - محمد اقا - معروف اقا - عبداله اقا.
محمد اقا پسر رسول اقا نیز دارای نه پسر بوده است: رسول اقا - بایزید اقا - احمد اقا - حسین اقا - حسن اقا - عزیز اقا-اسمعیل اقا - محمود اقا - عبداله اقا.
معروف اقا پسر رسول اقا دارای هفت پسر بوده است: حاجی محمد اقا ایلخانی - احمد اقا ایلخانی - ابراهیم اقا - سلیمان اقا - گلابی اقا - مامند اقا - سلطان اقا
سلیمان اقا
سلیمان اقا پسر بیرم اقا دارای پنج پسر بوده: خضر اقا - اقا فتاح - کامل اقا - محمد اقا - معروف اقا
شیخ اقا
شیخ اقا پسر بیرم اقا پنج پسر داشته: ابراهیم اقا - محمود اقا - اسمعیل اقا - سواره اقا - مامه سور اقا
طوایف دهبکری
در حال حاضر ایل دهبکری به پنج طایفه ی؛ معروف اقا،محمد اقا،طایفهٔ عباس اقا،طایفه سلیمان اقا، و طایفهٔ شیخ اقا؛ تقسیم می‌شوند و هر طایفه به چند تیره تقسیم می‌شود.
1 - طایفهٔ معروف اقا: علی یار- معروفی - ایلخانی زاده - مهتدی - گلا بی - پیروتی - رسولی - حمیدی - دیموکری
2- طایفهٔ محمد اقا : عزیزی - محمدی - کریمی(قم قلعه) - فتاحی - صدیقی - دهبکری - مظفری - حمزه زاده - میهنی - مجرد
3- طایفهٔ عباس اقا : کریمی(دایماب) - عباسی - قادری - شهابی - فرید - امیر امینی
4- طایفهٔ سلیمان اقا : قهرمانی - سلیمانی - بایزیدی - احمدی - محمدی - دانشمند - فتاحی - پور اقدم - ابو بکری
5- طایفهٔ شیخ اقا : شیخ اقایی - حقیقی
منابع
مردوخ کردستانی، شیخ محمد، تاریخ کرد و کردستان.
صمدی،سید محمد، تاریخ مهاباد.
از فضل پدر تورا چه حاصل
دهبکری
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
دهبکری نام یکی از معتبر ترین و مهمترین ایل‌های در استان آذربایجان غربی ایران است. که می‌توان گفت سرزمین پهناوری (بخش بزرگی از استان آذر بایجان غربی) را تحت مالکیت داشتند(در شهرستانهای مهاباد- میاندوآب- نقده و بوکان).
گرچه تا کنون سر شماری رسمی از آنان صورت نگرفته است اما جمعیت آنان در حدود 25 هزار نفر می‌باشد.افراد این ایل از نژاد آریایی و قوم کرد هستند. دهبکری ها برای میهمان احترام زیادی قائلد. آنان همگی پیرو دین مبین اسلام و شافعی مذهبند.
بیرم آقا
اعلی جد عشایر دهبکری می‌باشد، بنا به گفتهٔ برخی از سالخوردگان شاه انورآقا و پسرش حال انور آقا، وبرخی دیگر اظهار می‌دارند شانزرآقا و پسرش محمد نزر آقا. کسانی هم می‌گویند احمد آقا و پسرش عرب آقا بوده. ولی کسی که آمدنش به این منطقه ازسرزمین کردستان یعنی موکریان برای ما مسلم و محرز است و عشایردهبکری از نسل ایشانند بیرم آقا بوده است. بیرم آقا در سال 1175هجری قمری در اواخر حکومت نادر شاه افشار همراه ایل اشکوتی از محال ممیوند زرین کمر دیاربکر(شمال کردستان که هم اکنون تحت حاکمیت ترکیه است) کوچ نموده و به منطقهٔ موکری آمده اند(اکنون از اعقاب ایل اشکوتی عده زیادی در قراء قزل قوپی وقره قشلاق زندگی می‌کنند). البته خود بیرم اقا از ایل قهرمانی بوده است(و نسل وی نیز قبل از اینکه به دهبکری معروف شوند قهرمانی خوانده می‌شدند). اولین جایی که وارد می‌شوند جایی است به نام بیرمو که درنزدیک قریهٔ شاولی واقع است. مدتی در آنجا به سرمی بردند و سپس در قریهٔ دهبکر که درحدود 25 کیلو متری غرب مهاباد واقع است ساکن شدند و از ان هنگام به ایل دهبکری اشتهار یافتند. این که مهاجرت بیرم اقا از دیار بکر به منطقهٔ موکری به چه منظور انجام گرفته است بر ما معلوم نیست. مقبرهٔ ایشان در بین قریهٔ دهبکر وقریهٔ قاضی اباد در جایی به نام پیروبایز قرار دارد. با اینکه قریهٔ دهبکر قبل از اصلاحات ارضی تحت مالکیت ایل منگور بود اهالی قریهٔ مذکور و ان سامان تا کنون نیز برای ارامگاه بیرم اقا احترام فراوان قائلند. بیرم اقا دارای سه پسر بود ولی معلوم نیست که ایا در دیاربکر متولد شده اند ویا بعد از مهاجرت ودر دهبکر تولد یافته اند. نام سه پسر بیرم اقا بدین قرار است: رسول اقا - سلیمان اقا - شیخ اقا.
رسول اقا
رسول اقا نیز دارای چهار پسر بوده است بدین:عباس اقا - محمد اقا - معروف اقا - عبداله اقا.
محمد اقا پسر رسول اقا نیز دارای نه پسر بوده است: رسول اقا - بایزید اقا - احمد اقا - حسین اقا - حسن اقا - عزیز اقا-اسمعیل اقا - محمود اقا - عبداله اقا.
معروف اقا پسر رسول اقا دارای هفت پسر بوده است: حاجی محمد اقا ایلخانی - احمد اقا ایلخانی - ابراهیم اقا - سلیمان اقا - گلابی اقا - مامند اقا - سلطان اقا
سلیمان اقا
سلیمان اقا پسر بیرم اقا دارای پنج پسر بوده: خضر اقا - اقا فتاح - کامل اقا - محمد اقا - معروف اقا
شیخ اقا
شیخ اقا پسر بیرم اقا پنج پسر داشته: ابراهیم اقا - محمود اقا - اسمعیل اقا - سواره اقا - مامه سور اقا
طوایف دهبکری
در حال حاضر ایل دهبکری به پنج طایفه ی؛ معروف اقا،محمد اقا،طایفهٔ عباس اقا،طایفه سلیمان اقا، و طایفهٔ شیخ اقا؛ تقسیم می‌شوند و هر طایفه به چند تیره تقسیم می‌شود.
1 - طایفهٔ معروف اقا: علی یار- معروفی - ایلخانی زاده - مهتدی - گلا بی - پیروتی - رسولی - حمیدی - دیموکری
2- طایفهٔ محمد اقا : عزیزی - محمدی - کریمی(قم قلعه) - فتاحی - صدیقی - دهبکری - مظفری - حمزه زاده - میهنی - مجرد
3- طایفهٔ عباس اقا : کریمی(دایماب) - عباسی - قادری - شهابی - فرید - امیر امینی
4- طایفهٔ سلیمان اقا : قهرمانی - سلیمانی - بایزیدی - احمدی - محمدی - دانشمند - فتاحی - پور اقدم - ابو بکری
5- طایفهٔ شیخ اقا : شیخ اقایی - حقیقی
منابع
مردوخ کردستانی، شیخ محمد، تاریخ کرد و کردستان.
صمدی،سید محمد، تاریخ مهاباد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر
لطفا در صورت امكان نظر ارزشمندتان را درج فرمايند